Onderstaand hebben wij een overzicht gemaakt met de meest gestelde vragen, staat uw vraag er niet tussen? Neem gerust contact met ons op.
Een batterijpark is een grote verzameling batterijmodules opgesteld op een terrein. Elke batterijmodule is opgebouwd uit een aantal batterijkasten, waarin grote aantallen batterijcellen tezamen één grote batterij vormen. Je zou kunnen zeggen dat een batterijpark een immense verzameling batterijtjes is zoals je die thuis in allerlei apparaten gebruikt. Maar wel met het verschil dat het batterijpark altijd een oplaadbare batterij is: hij kan laden (stroom opnemen) en ontladen (stroom afgeven).
Een batterijmodule is een verzameling batterijkasten. Elke kast kan een meter breed zijn en heeft een hoogte van ongeveer 3 meter. Voor een indruk van zo'n batterijmodule kun je kijken op de website van Tesla Energy Storage. Voor het batterijpark geven die beelden niet meer dan een indruk. De leverancier en installatie moeten tenslotte nog worden gekozen. Die bepalen uiteindelijk de definitieve verschijningsvorm.
De toenemende elektrificatie van de industrie, de sterke groei van duurzame energieproductie – met name wind- en zonneparken – én het geleidelijk uitzetten van energiecentrales op fossiele brandstoffen, zorgen voor uitdagingen voor het elektriciteitsnet. Zo is de productie uit wind- en zonne-energie minder voorspelbaar dan het aan- of uitzetten van een gascentrale. Ook willen we de energie die duurzaam wordt opgewekt niet verloren laten gaan. Dus als het hard waait en de zon volop schijnt, ontstaat steeds vaker een probleem. Want op het moment dat er véél aanbod is, maar te weinig afnemers, neemt het risico toe dat het stroomnet overbelast raakt, het netwerk afschakelt en er stroomuitval ontstaat. Om die situatie te voorkomen, kunnen batterijparken de overvloedig geproduceerde duurzame stroom tijdelijk opslaan en weer ‘teruggeven’ aan het netwerk als het minder waait, de zon minder schijnt en er wél sprake is van vraag naar stroom. Deze flexibiliteit of dit regelvermogen van grootschalige batterijen wordt steeds belangrijker om het stroomnet in balans te houden. Zo kan de productiecapaciteit van duurzame energie blijven groeien en gaat geproduceerde groene stroom niet verloren.
De gemeente heeft afspraken gemaakt met de initiatiefnemer over een substantiële bijdrage aan een duurzaamheidsfonds voor de Noordoostpolder. Hoe deze gelden door de gemeente worden besteed, wordt nog uitgewerkt. Zeker is dat de gelden ten goede komen aan het verder verduurzamen van de gemeente Noordoostpolder.
Begro Energy Projects is de initiatiefnemer van het batterijpark. Deze partij heeft de aanvraag gedaan voor de wijziging van het bestemmingsplan en is verantwoordelijk voor de vergunningaanvraag voor het volledige batterijpark. Begro Energy Projects heeft ruime ervaring met duurzame energieprojecten, onder meer door deelname in de ontwikkeling en realisatie van de windparken Westermeerwind (144 MW) en Windpark Fryslân (383 MW). Ook is de onderneming actief in zonneprojecten (op land en op water) en nu dus ook in projecten voor grootschalige batterijen.
Energieopslag speelt een wezenlijke rol in het Nederlandse energiesysteem. Denk aan de gasopslagen, die ervoor zorgen dat we er ‘s winters warmpjes bij zitten. Daarnaast is energieopslag de afgelopen jaren cruciaal geworden om de energietransitie mogelijk te maken. Batterijparken spelen daarbij een belangrijke rol. Meer daarover is te lezen in de Kamerbrief en de Routekaart Energieopslag van medio 2023. Het is dus de Rijksoverheid die het belang aangeeft van energieopslag. Dit belang is en wordt door de landelijk beheerder van het hoogspanningsnet (TenneT) vertaald in een vraag naar opslagcapaciteit. TenneT - dat een publieke onderneming is – zorgt niet zelf voor de realisatie van batterijparken, maar laat dat over aan marktpartijen.
Naast de nieuwe verschijningsvorm in het landschap, kan er in de directe nabijheid van het batterijpark geluid hoorbaar zijn. Dit geluid is voornamelijk afkomstig van de koelsystemen zoals ventilatoren, die onderdeel zijn van de batterijen. Bij normaal functioneren, zal dit geluid in de wijdere omgeving niet of nauwelijks hoorbaar zijn boven het achtergrondgeluid. Alleen direct-omwonenden kunnen - onder bepaalde omstandigheden - het geluid van het batterijpark waarnemen.
De brandveiligheid van het batterijpark is hoog, om te beginnen door een veilig ontwerp van het systeem. Dat bestaat uit beveiligingssystemen en brandwerende scheidingsconstructies en materialen. Daarnaast wordt het batterijpark zodanig ontworpen dat bij brand, die brand in principe nooit kan overslaan naar naastgelegen batterijeenheden (modules). Als er tóch brand uitbreekt, alarmeren waarschuwingssystemen de beheerder van het batterijpark en treden veiligheids- en calamiteitenprocedures in werking. Een eenmaal in brand staande batterijmodule wordt normaal gesproken niet geblust, maar brandt (gecontroleerd) uit. Brandweer en veiligheidsregio worden nauw en actief betrokken bij de uitwerking van de plannen en het inregelen van de procedures.
Overlast tijdens de bouw zal tot een minimum worden beperkt. Daarvoor moet het door de gemeente goedgekeurde bouwplan zorgen, dat onderdeel is van de vergunningverlening. Direct-omwonenden zullen de bouwactiviteiten beslist waarnemen, zowel visueel als wat betreft geluid. Geluid is te verwachten van onder meer heiwerkzaamheden en verkeersbewegingen. Voor de aan- en afvoer van materialen wordt een verkeersplan gemaakt waarbij de woonkern van Espel zoveel mogelijk wordt ontzien. Omwonenden worden op de hoogte gehouden door middel van gerichte omgevingscommunicatie.
Energieopslag Westermeerdijk wordt gerealiseerd ten westen van de plaats Espel tussen de Westermeerweg en de Westermeerdijk. De locatie is gelegen direct naast Hoogspanningsstation Westermeerdijk van TenneT.
De grootte kun je op twee manieren aanduiden. Als het gaat om het vermogen, dan spreken we over ongeveer 250 MW of over een capaciteit van circa 1.000 MWh. Bij één volledige laad-/ontlaad-cyclus per dag, kunnen daarmee jaarlijks ongeveer 146.000 huishoudens van stroom worden voorzien. Kijk je naar het grondbeslag, dan is dat 4 hectare. Dat is ruim vijf voetbalvelden groot. Daarop staan batterijmodules van maximaal 4 meter hoog.
Het batterijpark is een nieuwe verschijning in het landschap. Met de beoogde locatie wordt aangesloten bij een ontwikkelend energielandschap met windturbines, zonne-installaties en het hoogspanningsstation. In de directe omgeving zal het batterijpark onmiskenbaar zichtbaar zijn, maar door de beperkte hoogte is het batterijpark op grotere afstand al snel niet meer zichtbaar. Ook is bij het ontwerp gekozen voor een grondwal langs de oostzijde van het project. Gezien vanaf de Westermeerweg ter hoogte van het Espelerpad zal dit talud het batterijpark aan het zicht onttrekken en zal de grondwal visueel wegvallen tegen de achterliggende, hogere Westermeerdijk. Ook worden de noord- en zuidzijde van de projectlocatie voorzien van een hek met lamellen, waardoor de inkijk in het batterijpark wordt beperkt.
Batterijen kunnen op veel plaatsen worden neergezet, maar er is een aantal redenen waarom deze locatie uitermate geschikt is. Zo is het batterijpark geprojecteerd in de directe nabijheid van Windpark Noordoostpolder en van zonneparken die nog in ontwikkeling zijn. Dus dicht bij bronnen die grootschalig duurzame stroom opwekken of gáán opwekken. Ook staat het beoogde batterijpark direct naast een aansluitpunt op het elektriciteitsnetwerk, namelijk Hoogspanningsstation Westermeerdijk van TenneT. Naast efficiencyvoordelen ontstaat hierdoor op één plek een duidelijk ‘energielandschap’ en blijft op veel andere plaatsen het traditionele landschap behouden.
Om te beginnen moet het bestemmingsplan worden gewijzigd voor de beoogde locatie. Daarop rust nu nog een agrarische bestemming. Als door de gemeente de bestemming onherroepelijk is gewijzigd, kan de initiatiefnemer vergunningen aanvragen voor het project. Zodra de benodigde vergunningen binnen zijn, kan de initiatiefnemer gaan bouwen.
Bij een onbelemmerd verloop van de procedures voor de bestemmingsplanwijziging en de vergunningenverlening, kunnen initiatiefnemers in de eerste helft van 2025 over benodigde vergunningen beschikken. In dat geval zal de bouw in datzelfde jaar van start gaan.
Er zijn verschillende manieren en momenten om invloed uit te oefenen op plannen. Dat start nadat een initiatiefnemer met de omgeving over zijn plannen communiceert. Voor dit batterijpark begon dat in het voorjaar van 2023 en leidde het in december 2023 nog tot een brede informatieavond in Espel. Na deze fase legde de gemeente een ontwerpbestemmingsplan voor het batterijpark ter inzage waarop zienswijzen konden worden ingediend. De terinzagelegging liep van 21 december 2023 t/m 31 januari 2024.
Binnen twaalf weken na de terinzagelegging besluit de gemeenteraad over het (definitieve) bestemmingsplan. Vanaf het moment dat het bestemmingsplan wordt vastgesteld en gepubliceerd - naar verwachting in mei of juni 2024 - start een periode van zes weken waarin belanghebbenden beroep kunnen aantekenen tegen het bestemmingsplan. Dat beroep moet worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Tenslotte volgt de fase van de vergunningverlening door de gemeente. Ook in die fase kan bezwaar worden aangetekend. Kijk voor meer informatie over bestemmingsplannen, reacties, zienswijzen en bezwaren op de website van de gemeente.